فهرست مطالب
پیدایش ویروس کرونا در ایران به صورت رسمی در 30 بهمن 1398 تایید شد. پدیده ای به نام بیماری کرونا تشخیص داده شد و زندگی چهره دیگری از خودش را به افراد نشان داد. ویروسی ناشناخته که در ابتدا بیشتر افراد را مبتلا کرده و بعضی از آنها بر اثر بیماری کرونا فوت شدند. بیشتر مشاغل تحت تاثیر این بیماری کم رنگ یا نابود شدند و بعضی از مشاغل به صورت دورکاری درآمد و بیشتر افراد خانه نشین شدند. در ادامه این دوران سخت همه گیری کرونا با رعایت نکات پیشگیرانه و کارآمد ادامه زندگی میسر شد.
بازگشایی مدارس
این روزها بازگشایی مدارس یکی از رویدادهای مهم به شمار می‌رود که درجامعه و زندگی مردم بسیار تاثیرگذار است. دوربودن طولانی مدت دانش‌آموزان از مدارس تبعات و آسیب‌های جدی به دنبال دارد. بازگشایی مدارس و آموزش حضوری به شکل تدریجی و با رعایت نکات ایمنی و سلامت دانش آموزان، در دستورکار قرار دارد تا دغدغه خانواده ها در این باره کاهش یابد. تمهیدات پیشگیرانه و کنترل‌کننده در مدارس با بازگشایی آنها باید مطابق با سایر اقدامات، همچون رعایت فاصله اجتماعی و بهداشت عمومی در جامعه باشند. معمولاً بازگشایی مدارس به صورت یک اقدام مجزا نیست، بلکه بخشی از اقداماتی دیگر بوده و در راستای بازگشایی سایر صنوف و فعالیتها، همچون بازگشایی کارخانجات، وسایل نقلیه عمومی و فعالیتهای تجاری در سطح کشور رخ میدهد.
نگرانی ها
برخی از والدین هنوز هم معتقدند که شرایط بهداشتی مدارس و سایر فضاهای آموزشی برای حضور دانش آموزان فراهم نشده و برخی ابهام ها در این زمینه وجود دارد. در کنار همه دغدغه‌هایی که خانواده‌ها برای آموزش‌های حضوری فرزندشان دارند، مباحثی دیگر نظیر لزوم بهره‌مندی همه اقشار از آموزش های حضوری و آسیب‌های در خانه ماندن بیش از پیش مطرح است. در این خصوص وزیر آموزش و پرورش کشور خاطر نشان کردند: حضور دانش آموزان در مدارس کم جمعیت، با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی خواهد بود و خانواده‌ها نگران رعایت این دستورالعمل ها نباشند.
کرونا و آسیب ها
پس از شیوع ویروس کرونا، تعطیلی بلند مدت مدارس و جایگزینی آموزش غیرحضوری و آنلاین آسیب هایی جدی شامل افزایش ترک تحصیل و افت شدید آموزشی به دانش آموزان وارد شد. سعی بر آن شده که با اقدامات پیشگیرانه و رعایت پروتکل های بهداشتی سال تحصیلی1400 با تاخیر شروع شود.
جالب است بدانیم!
حدود ۱۳۱ میلیون دانش آموز در ۱۱ کشور، سه چهارم از فرصت آموزش حضوری خود را در فاصله مارس ۲۰۲۰ تا سپتامبر ۲۰۲۱ از دست داده اند. در میان آنها، ۵۹ درصد (یا نزدیک به ۷۷ میلیون نفر) تقریبا تمام زمان آموزش حضوری را از دست داده اند.
کارکنان مدارس و آموزگاران برای پیشگیری از همه گیری کرونا در مدرسه چه رسالتی دارند؟
برای کنترل بیماری کرونا در مدارس نکاتی پیرامون رعایت بهداشت محیط مدارس مطرح شده که به شرح زیر است:
- از دست دادن، رو بوسی و بغل کردن یکدیگر پرهیز کنید.
- استفاده از ماسک برای همه افراد الزامی است. نحوه استفاده صحیح از آن توصیه و آموزش داده شود.
- همه افراد ملزم به استفاده از وسایل شخصی خود هستند.
- مدرسه باید دستورالعمل‌های شست و شوی مرتب و مکرر دست با آب تمیز، صابون مایع و استفاده از محلول الکل یا ژل ضدعفونی‌کننده دست را برای کارکنان، معلمان و دانش‌آموزان اعمال کند.
- در صورت امکان، ژل یا محلول با پایه الکل ضدعفونی‌کننده دست در همه کلاس‌های درس قرار داده شود. نیروهای خدماتی در هنگام نظافت باید از لباس حفاظتی، ماسک و دستکش استفاده کنند.
- برای ثبت حضور و غیاب کارکنان، ترجیحاً از سیستم تشخیص چهره استفاده کنید.
- هنگام عطسه یا سرفه از دستمال کاغذی استفاده شود.
- درصورتی‌که دستمال وجود نداشت از قسمت داخلی آرنج موقع سرفه و عطسه استفاده کنید.
- از تماس دست‌ها با چشم، بینی و دهان قبل از شستن یا ضدعفونی خودداری شود.
- در نماز خانه‌ها استفاده از مهر و سجاده شخصی و رعایت فاصله ایمنی ضرورت دارد.
- از به همراه داشتن موبایل و وسایل الکتریکی غیرضروری به ویژه توسط دانش‌آموزان ممانعت شود.
- ممنوعیت استعمال دخانیات در مدارس، به دلیل تأثیر آن بر تضعیف سیستم ایمنی بدن و مستعد کردن افراد.
- کارکنان بخش خدمات، بعد از گندزدایی به ویژه در سطح مدارس و مجتمع‌های بزرگ‌تر (در صورت امکان) دوش گرفته و هنگام خروج با لباسی غیر از لباس کار، محل را ترک کنند.
- هر یک از معلمان بهتر است محلول ضدعفونی‌کننده شخصی داشته باشند.
- در مناطق محروم آب آشامیدنی سالم برای دانش‌آموزان فراهم شود.
- دانش‌آموزان در صورت استفاده از سرویس ایاب و ذهاب عمومی، حتماً از ماسک استفاده کنند.
- گچ و یا ماژیک وایت برد مورد استفاده معلمان و دانش‌آموزان جدا باشد. در صورت امکان، دانش‌آموزان گچ یا ماژیک وایت برد شخصی به همراه داشته باشند.
- در صورت امکان معلمان و دانش‌آموزان لیوان کاغذی یک بار مصرف به همراه داشته باشند.
- دانش‌آموزان تا حد امکان کمترین وسایل را بین خانه و مدرسه جا به جا کنند.
- از تجمع در محیط‌های خاص مدرسه از قبیل دفتر، آبدارخانه، اتاق‌های کار عملی و آزمایشگاهی خودداری شود.
- گواهی سلامت مستخدمین و سرایداران مدارس کنترل و به روزرسانی شود.
- در صورت داشتن دفتر حضور و غیاب، امکان ضدعفونی آن فراهم شود.
- سطل زباله پدالی در مدراس برای دور ریختن ماسک های آلوده تعبیه شود.
- مواد غذایی سلف سرویس، قبل از سرو باید دارای پوشش بهداشتی باشند.
- رعایت فاصله گذاری یک متر در هنگام تحویل غذا و سرو در سلف سرویس الزامی است.
با توجه به راه کارهای فوق، که در بازگشایی مدارس رعایت آنها الزامی است، مساله مهم این است که دانش آموزان و آموزگاران و کارکنان مدارس از ماسک های استاندارد در مدت زمانی که در مدرسه حضور دارند استفاده کنند. و همچنین نحوه گذاشتن درست ماسک توسط مربیان بهداشت مدارس آموزش داده شود.
در دوران بازگشایی مدارس برای کودکان مقطع ابتدایی چه ماسکی مناسب است؟
ماسک کودک
مهمترین تفاوت ماسک کودک با ماسکهای معمولی، اندازه آن است. متاسفانه بیشتر مصرف‌کنندگان، به اندازه آن توجهی نمی‌کنند. در صورتی که اندازه یک ماسک تعیین می‌کند، چه مقدار از صورت به بهترین نحو پوشانده شود تا کمترین آلودگی از کنارههای ماسک منتقل شود. همچنین، برای محافظت بیشتر از کودک در قسمت گیره بینی، از فنر استفاده نمی‌شود. ماسک کودکان، انتخابی هوشمندانه برای مقابله با حساسیت فصلی و جلوگیری از آلرژی تنفسی در کودکان بوده و استفاده از آن در دوران همه گیری کرونا بسیار مناسب است.
ویژگی ماسک کودک
این ماسک، در گروه ماسکهای بدون سوپاپ قرار دارد. شما می‌توانید از ماسکهای تنفسی بدون سوپاپ، برای مصرف روزانه و در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر استفاده کنید. لایه داخلی آن نیز از پارچه اسپان باند تهیه می‌شود.
فواید استفاده از لایه اسپان باند در ماسک کودک:
- استفاده آسان‌تر
- حفظ لطافت پوست
مواد تشکیل دهنده ماسک
یک ماسک تنفسی از مواد مختلفی تشکیل شده که مهمترین قسمت آن، مواد استفاده شده در فیلتر ماسک است که باید بتواند آلاینده ها را فیلتر کند. نانوالیاف موثرترین فیلتر برای ماسک های تنفسی به شمار می‌رود. نانوالیاف با عملکرد دوگانه از یک طرف به دلیل داشتن سطح بسیار بالا در واحد حجم (سطح ویژه بالا) باعث افزایش کارایی جذب روی سطح فیلتر نانولیفی می شود. همچنین فیلتر نانوالیاف با داشتن منافذ بسیار ریز قابلیت فیلتر کردن ذرات با سایز میکرونی از قبیل ویروس، باکتری، آلاینده هایی مثل دود اگزوز و … را دارد.
نانو الیاف موجود در ماسک کودک، به سبب وجود منافذی کمتر از 0.3 میکرون، یا به عبارتی ۳۰۰ نانومتر، قابلیت فیلتراسیون ماسک را تا 0.3 میکرون بالا می‌برد و از ریه فرزندانتان، در مقابل ذرات ریز محافظت می‌کند. به دلیل خاصیت نانو الیاف، طول عمر این ماسک، ۴ برابر بیشتر از ماسکهای جراحی است و بازده فیلتراسیون این ماسک تا 99% می باشد. توجه داشته باشید، که بهتر است هر ماسک را بیش از 8 ساعت مصرف نکنید.
آموزش نحوه گذاشتن صحیح ماسک توسط مربیان مدرسه
- دست هایتان را بشویید.
قبل از اینکه به ماسک دست بزنید، باید دست‌هایتان تمیز باشند و آنها را با آب و مایع دستشویی بشویید.
- از سالم بودن ماسک مطمئن شوید.
وقتی یک ماسک تنفسی جدید تهیه کردید، قبل از استفاده باید از سلامت آن اطمینان حاصل کنید و بررسی کنید که هیچ سوراخ و منفذی روی ماسک نباشد.
- گیره بینی ماسک را تنظیم کنید.
مورد دیگری که باید برای نحوه صحیح استفاده از ماسک تنفسی در نظر داشته باشید، تنظیم گیره بینی است. حالا که ماسک به خوبی روی صورت شما قرار گرفته است، از انگشت شصت و اشاره استفاده کنید، تا ماسک روی تیغه بینی‌تان حسابی محکم شود.
- ماسک را امتحان کنید.
در مرحله آخر، چند مرتبه داخل ماسک نفس عمیق بکشید. مطمئن شوید که هوا از جداره های ماسک نشت نکند. با آرامش نفس بکشید.
ماسک های پیشنهادی به کارکنان مدرسه و ادارات در دوران همه گیری کرونا
ماسک های پارچه ای
ماسک های نخی از منسوجات بافته با منافذی بزرگ ساخته شدهاند و بازده فیلتراسیون این ماسک ها برای ویروس 50-150 نانومتری SARS-CoV-2 ، تنها حدود 15٪ است. ماسک های نخی فقط مناسب محافظت کاربر هنگام نبود ماسک های استاندارد است. برای نزدیک شدن ماسک پارچهای به استاندارد ماسکها، طبق توصیه سازمان WHO و CDC این ماسکها باید از سه لایه پارچه ساخته شوند:
لایه داخلی: با قابلیت جذب بالا مانند پارچه نخی جهت جذب قطرات تنفسی درست شود.
لایه میانی: از منسوجات نبافته غیر جاذب مانند ملت بلون درست شود.
لایه خارجی: مواد مقاوم پلی استر جهت ممانعت از ورود قطرات تنفسی به داخل مخاط فرد باشد تا بتوان در صورت در دسترس نبودن ماسکهای استاندارد ازآنها استفاده کرد.
ماسک های تنفسی استاندارد
ماسک های استاندارد تنفسی به نامهای N95، KF94 و FFP2 شهرت یافتهاند که معمولا از اسپان باند و حداقل یک فیلتر از جنس پارچه بی بافت ملت بلون پلی پروپیلنی تشکیل شده اند. این فیلترها منافذ کوچکتری نسبت به ماسک های پارچه ای دارند و تا 95% فیلتراسیون را انجام میدهند. این در حالی است که اگر این ماسک های خیس بشوند، کارایی خود را تا 60٪ از دست می دهند.
ماسک های نانوالیاف
ماسک های نانوالیاف علاوه بر اسپان باند و ملت بلون، از منسوجات بی‌بافت نانومتری تشکیل شده است که الیاف جدا از هم به‌صورت عنکبوتی یا رندم(تصادفی) در هم آمیخته می‌شوند ماسک های N99 و FFP3 این قابلیت را دارند که همانند یک سد غیرقابل نفوذ عمل کنند. نانوالیاف ها، ذرات را به صورت مکانیکی فیلتر کرده که در صورت استفاده طولانی مدت، از بازدهی آن کاسته نمی شود. ماسکهای نانوالیاف استاندارد بازده فیلتراسیونی بالای 99% را دارند.
قابلیت استفاده مجدد از ماسک
همه گیری ویروس کرونا در سطح جهان نیاز به استفاده مجدد از ماسک ها را در صورت حفظ اثر بخشی تشدید کرده است. مطالعات انجام شده روی فیلترهای ملت بلونی نشان می دهد که در صورت تمیز کردن ماسک ها با اتانول، ملت بلون به شدت راندمان فیلتراسیون خود را از دست می دهند. در نتیجه ماسکهایی که ملت بلون دارند فقط برای یک بار استفاده موثر هستند. در حالی که ماسکهای نانوالیاف الکتروریسی شده را میتوان چندین بار پس از تمیز کردن با اتانول دوباره استفاده کرد چرا که بازده فیلتراسیون با ضریب 97 تا 99 درصد ثابت باقی می ماند.
با رعایت اقدامات پیشگیرانه فوق در ایام بازگشایی مدارس دیگر نگرانی خانواده ها در مورد همه گیری کرونا بسیار کمتر می شود و دانش آموزان و کارکنان مدارس با خیال راحت می توانند سال تحصیلی جدیدی را از سر بگیرند.
