فهرست مطالب
هر زمانیا در هر مکان که خطر حمله بیولوژیکی یا شیمیایی وجود دارد، اولین چیزی که در مورد آن می شنوید ماسک های تنفسی است. ماسک های تنفسی که به عنوان رسپیراتور نیز شناخته می شوند، بخش مهمی از ایمنی را در صنایع و آزمایشگاه ها شامل می شوند. به ویژه استفاده از ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها که افراد دائما با مواد و گاز های خطرناک و سمی سر و کار دارند، بسیار حائز اهمیت می باشد.
ماسک های تنفسی بسته به نوع و کیفیت آن ها، توانایی حفاظت از افراد در برابر گرد و غبار و مواد شیمیایی مضر دارند. در این مقاله ما به بررسی انواع مناسب ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها و نحوه عملکرد آن ها خواهیم پرداخت.
برای خرید ماسک تنفسی به صفحه ماسک نانو الیاف کربنی سوپاپ‌دار FFP3 مراجعه کنید.
تعریف کلی ماسک تنفسی
وقتی بیشتر مردم به ماسک های تنفسی فکر می کنند، چیزی که معمولا تصور می کنند یک ماسک صورت پلاستیکی یا پارچه ای محکم با نوعی کارتریج فیلتر است. ماسک، بینی و دهان را می پوشاند. به این ماسک های تنفسی تصفیه کننده هوای نیم یا ربع صورت می گویند. بسته به عوامل شیمیایی یا بیولوژیکی موجود در محیط بخصوص آزمایشگاه ها، ماسک نیم صورت ممکن است کافی نباشد؛ زیرا چشم ها به مواد شیمیایی بسیار حساس هستند و محل ورود آسان برای باکتری ها می باشند. در این مورد، ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها اگر تمام صورت انتخاب شود بهتر است.
مزایا و معایت ماسک های تصفیه کننده هوا
مزایای ماسک های تصفیه کننده هوا
ماسک های تصفیه کننده هوا دو مزیت دارند:
- کم هزینه ترین گزینه هستند.
- کم عارضه ترین گزینه هستند.
معایب ماسک های تصفیه کننده هوا
مشکل ماسک های تصفیه کننده هوا این است که هرگونه نشت در ماسک باعث بی اثر شدن آن ها می شود. این نشتی می تواند ناشی از تناسب ضعیف بین ماسک و صورت کاربر یا از شکاف یا سوراخ در جایی روی ماسک باشد.
دو نوع دیگر از سیستم های تنفسی مشکل نشتی را حل می کنند. فیلتر یا کارتریج استفاده شده در ماسک به جای اینکه مستقیماً روی ماسک قرار بگیرد و نیاز به ریه های کاربر برای مکش هوا از طریق آن باشد، فیلتر به یک محفظه با باتری متصل می شود. محفظه از یک فن برای عبور هوا از فیلتر استفاده می کند و سپس هوای تصفیه شده از طریق یک شلنگ به ماسک می رسد.
در نتیجه هوای وارد شده به ماسک دارای فشار مثبت است. هر گونه نشتی در ماسک باعث می شود هوای تصفیه شده از محفظه خارج شود. بدیهی است که فشار مثبت، سیستم بسیار ایمن تری به عنوان ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها ایجاد می کند، اما دو عیب دارد:
- عمر باتری محدود است و قبل از استفاده باید از سالم بودن باتری اطمینان حاصل کرد.
- جریان ثابت هوا از طریق فیلتر به این معنی است که طول عمر فیلتر سریع تر به پایان می رسد.
بهترین سیستم برای ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها
سیستم SCBA (دستگاه تنفسی مستقل) را می توان به عنوان بهترین سیستم برای ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها نام برد. اگر تا به حال آتش نشانی را دیده باشید که ماسک تمام صورت به همراه مخزن هوا بر روی پشت خود دارد، پس سیستم SCBA را دیده اید. مخزن هوا حاوی هوای تصفیه شده با فشار بالا است و دقیقاً مانند مخزنی است که توسط غواصان SCUBA استفاده می شود.
ایرادات سیستم SCBA
- مخزن، فشار مثبت ثابتی را به ماسک صورت می دهد. یک SCBA بهترین محافظت را ارائه می دهد، اما مشکلات زیر را دارد:
- مخزن ها سنگین و حجیم هستند.
- مخازن ها فقط 30 یا 60 دقیقه هوا دارند.
- مخازن باید با استفاده از تجهیزات ویژه دوباره پر شوند.
- سیستم های SCBA گران هستند.
برای اطفای حریق، سیستم SCBA بسیار منطقی است. دود غلیظ، خطرناک و حاوی ترکیبی ناشناخته از گاز های سمی است. آتش ممکن است بیشتر یا تمام اکسیژن موجود در هوا را مصرف کند. موتور آتش نشانی می تواند مخازن اضافی یا تجهیزات شارژ مجدد را حمل کند و یک آتش نشان زمان محدودی را می تواند در ساختمان در حال سوختن بگذراند. با این حال، برای غیرنظامیان یا سربازان در میدان نبرد، مدیریت یک سیستم SCBA به دلیل هزینه و زمان محدود پخش تقریباً غیرممکن است.
نحوه عملکرد فیلترها
ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها که احتمالاً از آن استفاده می کنید دارای فیلتری است که هوای تنفسی را تصفیه می کند. هر فیلتر هوا می تواند از طریق یک یا چند روش از سه روش مختلف برای تصفیه هوا استفاده کند:
- فیلتراسیون ذرات
- جذب شیمیایی
- واکنش شیمیایی برای خنثی کردن یک ماده شیمیایی
فیلتراسیون ذرات ساده ترین روش از این سه روش است. در یک ماسک گاز که برای محافظت در برابر تهدیدات بیولوژیکی طراحی شده است، یک فیلتر ذرات بسیار ریز مفید است. یک باکتری یا هاگ سیاه زخم ممکن است حداقل اندازه یک میکرون داشته باشد. اکثر فیلتر های ذرات بیولوژیکی، ذرات در ابعاد 0.3 میکرون را حذف می کنند. هر فیلتر ذرات در نهایت مسدود می شود. بنابراین باید آن را تعویض کرد، زیرا تنفس دشوار می شود.
یک تهدید شیمیایی نیاز به رویکرد متفاوتی دارد، زیرا مواد شیمیایی به صورت مه یا بخاراتی هستند که تا حد زیادی در برابر فیلتراسیون ذرات مصون هستند. متداول ترین روش برای هر ماده شیمیایی آلی (چه بخار رنگ یا یک سم عصبی مانند سارین) زغال فعال است.
همچنین بخوانید: استفاده از 7 ماسک تنفسی در مصارف پزشکی
ماسک تنفسی کارتریج دار
هنگام تنفس، هوا از طریق ورودی سمت چپ، از طریق فیلتر ذرات، از فیلتر زغال فعال، از طریق فیلتر ذرات دیگر (برای به دام انداختن گرد و غبار زغال چوب) و از طریق خروجی سمت راست جریان می یابد. وقتی فیلتر ذرات مسدود شد یا زغال فعال اشباع شد، باید کارتریج را تعویض کنید.
زغال چوب فعال زغالی است که با اکسیژن تصفیه شده است تا میلیون ها منافذ در ساختار آن به وجود آمده است. استفاده از تکنیک های خاص تولید منجر به تولید زغال های بسیار متخلخل می شود که دارای سطحی بین 300-2000 متر مربع در هر گرم هستند. این زغال های به اصطلاح فعال هستند و به طور گسترده ای برای جذب مواد بودار یا رنگی از گاز ها یا مایعات استفاده می شود.
سطح وسیع زغال چوب فعال، محل های پیوند بی شماری را به آن می دهد. وقتی مواد شیمیایی خاصی از کنار سطح کربن عبور می کنند، به سطح می چسبند و به دام می افتند. گاهی اوقات، زغال چوب فعال را می توان با سایر مواد شیمیایی ترکیب کرد تا توانایی جذب آن برای یک سم خاص را بهبود بخشد.
تکنیک سوم شامل واکنش های شیمیایی است. به عنوان مثال، در طول حملات گاز کلر در جنگ جهانی اول، ارتش ها از ماسک های حاوی مواد شیمیایی برای واکنش با کلر و خنثی کردن آن استفاده کردند.
نتیجه گیری
برای ماسک تنفسی در آزمایشگاه ها، بسته به ماده شیمیایی که با آن سر و کار دارید، می توانید فیلتر های مختلفی را انتخاب کنید. فیلتر های مختلف با استاندارد های NIOSH برای مواردی مانند اسید ها و آمونیاک کد رنگی دارند.
منبع:
