فهرست مطالب
اهمیت آلودگی هوا و تاثیرات آن
بطور متوسط روزانه 16 کیلوگرم هوا مصرف می کنیم (در حالت استراحت روزانه 12 کیلوگرم، در حالت کار سبک روزانه 45 کیلوگرم و در حالت کار سنگین روزانه 69 کیلوگرم). در مقایسه با مصرف هوا می‌توان به این نکته اشاره کرد که مقدار مواد غذایی که روزانه انسان مصرف می‌کند 1کیلوگرم و مقدار آب مصرفی روزانه 5/1 کیلوگرم است. بنابراین انسان حداقل 16 برابر غذا و 11 برابر آب هوا مصرف می‌کند. پس آلودگی هوا 16 برابر بیشتر از آلودگی غذا و 11 برابر بیشتر از آلودگی آب خطرناک است. از طرفی امتناع کردن از آب و غذای آلوده میسر است ولی استفاده نکردن هوا غیرممکن است.
اثرات آلودگی هوا بر انسان
برخی از بیماری های ناشی از آلودگی هوا عبارتند از :
- آمفیزم (Emphysema ) یا تخريب كيسه های هوايی :
اين بيماری در نتيجه انقباض لوله‌های برونشيال و تخريب كيسه‌های هوايی توسط آلاينده‌ها به وجود می‌آيد و باعث كوتاهی نفس در فرد بيمار می‌شود.
- برونشیت مزمن (Chronic Bronchitis) یا تخريب مژک‌های مجاری تنفسی :
از مشخصات اين بيماری سرفه‌های پی‌درپی و جريان خلط مستمر در شخص مبتلا است. مواد آلاينده باعث تخريب مژک‌های مجاری تنفسی شده و در نتيجه سرفه تنها راهی خواهد بود كه ذرات از ريه بيرون رانده‌شوند. در صورتی كه برونشيت مزمن درمان نشود، منجر به مرگ بيمار خواهد شد.
- حساسیت (Allergy ) یا آبريزش بينی، تنگی نفس، خارش پوست، اشک چشم و عطسه‌های پی‌درپی:
مواد آلاينده می‌توانند باعث عکس‌العمل‌های آلرژيک مختلفی از جمله آبريزش بينی، تنگی نفس، خارش پوست، اشک چشم و عسطه‌های پی‌درپی شوند.
- آسم (Asthma ) یا مقاومت مجاری تنفسی در برابر عبور هوا :
در يک حمله آسمی، مجاری تنفسی باريک شده و عبور هوای تنفسی به حداقل می‌رسد و در نتيجه بيمار دچار تنگی نفس می‌شود. این مورد می‌تواند موجب انفاركتوس يا التهاب قلب گردد كه عمدتاً به صورت سينه درد، طپش قلب، تنگی نفس و اختلال در سيستم قلب تظاهر می‌كند.
1- پنومونیا (Pneumonia ) یا عفونت دستگاه تنفسی تحتانی
2- سرطان ریه، معده و بیماریهای قلبی
هر چندكه اين بيماری ها به طور مستقيم و به تنهايی مربوط به آلودگی هوا نيست، اما آلودگی هوا يکی از عوامل مهم به وجود آورنده و تشديد كننده آنها به حساب می آيد
تاثیر آلودگی هوا بر سایر اندام ها و اعضاء بدن انسان از دیدگاه متخصصان
-1 تاثیر آلودگی هوا بر قلب
بیشترین ارگانی كه آلودگی هوا روی آن تاثير می‌گذارد، سيستم ريوی و تنفسی است. بعد از آن سيستم قلبی- عروقی و ديگر سيستم‌ها شامل سيستم عصبی را نيز تحت تاثير قرار می‌دهد. بیشترین افرادی هم که تحت تاثیر عوارض اولیه و ثانویه ناشی از آلودگی‌هوا قرار می‌گیرند، سالمندان هستند، حتی اگر بيماری زمينه‌ای هم نداشته باشند. حالا در نظر بگيريد سالمندانی كه به بيماری‌های زمينه‌ای قلبی پيشرونده مبتلا هستند يا سابقه بيماری‌های دريچه‌ای پيشرفته و وسيع، سابقه سکته قلبی و مغزی و سابقه مصرف طولانی مدت سيگار را دارند با حضور در هوای آلوده در معرض چه خطر بزرگی هستند. از ديگر گروه‌های آسيب‌پذير می‌توان به كودكان اشاره‌كرد. به همين دليل معمولاً در بحران‌های آلودگی هوا معمولاً با يک همه‌گيری شيوع و گسترش بيماری‌های قلبی- عروقی مواجهيم. حتی در برخی از شهرهای صنعتی دنيا كه ميزان آلودگی هوا زياد بوده‌است، پس از يک بارندگی، باران اسيدی ايجاد شده و اين امر به عوارض بسيار وسيع و افزايش مرگ ومير به صورت گذرا و مقطعی منجر شده‌است.
بيماران قلبی به خصوص كسانی كه بيماری قلبی پيشرفته دارند، ممکن است در اوج آلودگی هوا دچار ايسکمی قلبی، تشديد نارسايی قلبی، اختلال‌های ريتم قلبی و نوسانات فشارخون شوند و از شرايط پايدارسيستم قلبی – عروقی خارج شوند. در اين صورت ممکن است بيمار قلبی به سمت حمله های قلبی و سکته قلبی پيش رود. به اين دلايل است كه وقتی آلودگی هوا به اوج خود می‌رسد با افزايش شيوع مرگ‌های قلبی و عروقی مواجه می‌شويم. علاوه بر آلودگی صنعتی، ريزگردها، غبارها و آلرژن‌ها هم می‌توانند سيستم قلبی – عروقی را تحت تاثير قرار دهند. در واقع وقتی ميزان ريزگردها و آلرژن‌ها از سطح استاندارد خود افزايش می‌يابد، سيستم تنفسی و ريوی را تحريک می‌كند و استعداد ابتلا به بيماری‌هايی مانند پنومونی، آسم، برونشيت و تنگی نفس را بالا می‌برد و همين بيماری‌ها می‌توانند به صورت غيرمستقيم باعث حمله‌های قلبی – عروقی شوند.
