شرکت دانش‌بنیان یا شرکت متمرکز بر دانش، (به انگلیسی: Knowledge enterprise) به شرکت‌هایی گفته می‌شود که دانش و فناوری، جزئی جدایی‌ناپذیر از دارایی آنها باشد.
ویژگی های شرکت های دانش بنیان:
- برخلاف سایر شرکت های تجاری که در آنها سرمایه های نقدی و غیر نقدی از نوع اموال (مانند زمین) می باشد، در شرکت های دانش بنیان منبع اصلی در تولید محصولات تجاری، سرمایه از نوع اموال غیرمادی مانند: حق اختراع، دانش فنی، نرم افزارها، علائم تجاری، طرح های صنعتی و فناوری های نوین می باشد.
- موضوع فعالیت این دسته از شرکت ها عبارت است از: تولید محصولات تجاری فناورانه با ارزش افزوده بالا به وسیله دانش و فناوری های نوین؛ در حالی که موضوع فعالیت سایر شرکت های تجاری، تولید کالا و خدمات به روش سنتی و با استفاده از سرمایه نقدی و مادی می باشد.
- ارائه حمایت های دولتی مطابق قانون حمایت از شرکت ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، یکی دیگر از تفاوت های شرکت های دانش بنیان با سایر شرکتهای تجاری است.
- شرکت های دانش بنیان منبع بسیار اساسی درآمد و اشتغال زایی و توسعه ی اقتصادی هر کشور هستند.
- مزیت رقابتی شرکت های دانش بنیان نوآوری و اختراع است.
- شرکت های دانش بنیان بودجه بسیار زیادی نسبت به سایر شرکت ها برای تحقیق و توسعه اختصاص می دهند.
- شرکت های دانش بنیان بازارهای جدید را از طریق ارائه محصولات با فناوری جدید تسخیر می کنند.
- محیط های تجاری شرکت های دانش بنیان به سرعت تغییر می کند.
- وجود نیروی کار متخصص و ماهر، از اولویت های اصلی شرکت های دانش بنیان است.
- شرکت های دانش بنیان نیاز به ابزارها، امکانات، نرم افزارهای آموزشی و کارآموزی های خاص و پیشرفته دارند.
- مؤسسان شرکت های دانش بنیان صاحبان ایده های نو و کارآمدی هستند که به دنبال عملی شدن این ایده ها و نوآوری ها به تکنولوژی و دانش نوین متوصل شده اند.
- شرکت های دانش بنیان واسطه بین ایده و تکنولوژی هستند و کار اصلی آنها هدایت ایده در مسیر رشد و توسعه و عملی کردن آن به وسیله تکنولوژی روز می باشد. که منبع اصلی این ایده ها دانشگاه ها و مؤسسات پژوهشی می باشند.
- محصول اصلی شرکت های دانش بنیان اطلاعات و دانش افراد تحصیلکرده و با تجربه است.
- کالاها و خدمات شرکت های دانش بنیان باید در حوزه فناوری‌های بالا یا متوسط به بالا باشند. به این معنا که:
اولاً دانش فنی طراحی و ساخت نمونه آزمایشگاهی یا دانش فنی فرآیند تولید محصول به دلیل پیچیدگی فنی، به سختی قابل کپی‌برداری بوده و کسب آن از موانع اصلی ورود شرکتهای دیگر به بازار باشد.
ثانیاً نیازمند تحقیق و توسعه قابل توجه، توسط گروه فنی خبره برای کسب آن باشد.
ثالثاً منجر به ایجاد خواص یا کارکردهای پیچیده ای در محصول، شده باشد.
منابع:
مقاله Evaluating the Characteristics of Knowledge-Based Companies، Najmeh Avazpour
Shiraz University
مقاله امیر محمد قدسی از سایت ecomotive.ir
